Lp

Temat

Cele i treści zajęć

Uwagi

1

Wychowanie do  życia w rodzinie w nauczaniu szkolnym, miłość, czyli o lekcjach wychowania do życia w rodzinie. Przedstawienie celów i treści programu nauczania.

Dojrzała postawa wobec płciowości zadaniem życiowym każdego człowieka.

2. Uczestnictwo w zajęciach jako świadomy wybór.

3. Treści i cele zajęć WdŻwR w szkole ponadgimnazjalnej.

4. Zasady i reguły pracy na zajęciach.

5. Oczekiwania uczniów wobec przedmiotu.

2. Kim jest człowiek? Jaki jest sens jego życia?

Człowiek istotą wielowymiarową.

2. Ujęcie filozoficzne, społeczne i biologiczne istoty ludzkiej.

3. Godność osoby ludzkiej i wyznawany system wartości.

4. Człowiek i różne jego zachowania: zdolny do heroizmu i poświęcenia, ale także

do podłości i okrucieństwa.

5. Integralna wizja osoby.

6. Poczucie sensu życia człowieka.

3. Aby skutecznie porozumiewać się z innymi.

Poziom werbalny i niewerbalny komunikacji międzyludzkiej.

2. Bariery komunikacyjne.

3. Sposoby poprawy efektywności komunikacji.

4. Pięć poziomów słuchania.

5. Rola empatii w budowaniu relacji międzyludzkich.

4. Sztuka życia.

Rozpoznawanie i wyrażanie uczuć w konstruktywny sposób.

2. Inteligencja emocjonalna a jakość życia społecznego.

3. Umiejętność wyrażania własnego zdania, czyli o asertywności.

4. Sztuka asertywnego wyrażania próśb.

4. Umiejętności negocjacyjne; techniki negocjacji.

5. Rozwój człowieka.

Metamorfoza człowieka.

2. Różne u różnych ludzi tempo, rytm i jakość rozwoju.

3. Czynniki warunkujące rozwój człowieka:

• zadatki dziedziczne,

• własna aktywność,

• działanie środowiska.

4. Okresy rozwojowe: od życia płodowego do okresu dorosłości (okres prenatalny,

noworodkowy, niemowlęcy, poniemowlęcy, średniego i późnego dzieciństwa,

adolescencji, dorosłości).

5. Potrzeba akceptacji, bezpieczeństwa i miłości dla właściwego rozwoju małego

dziecka. Skutki braku zaspokojenia tych potrzeb.

6. Fazy rozwoju psychoseksualnego i kształtowanie się ról płciowych.

1. Płciowość – jako integralny składnik ludzkiej osobowości.

2. Rozwój psychoseksualny w kolejnych fazach życia:

• niemowlęctwo,

• wczesne dzieciństwo,

• wiek zabawy,

• okres latencji

• okres dojrzewania (faza przedpokwitaniowa, pokwitaniowa, młodzieńcza).

3. Akceptacja własnej płci.

4. Dojrzewanie fizyczne a dojrzewanie psychiczne i społeczne; akceleracja.

7. Dojrzałość człowieka. Trudności okresu dorastania.

1. Kryteria dojrzałości człowieka i zadania rozwojowe:

a) sfera biologiczna,

b) sfera psychiczna i emocjonalna,

c) sfera społeczna,

d) sfera duchowa.

2. Trudności i problemy dojrzewania (faza młodzieńcza). Sposoby radzenia sobie

z nimi.

3. Standardy poradnictwa instytucjonalnego (młodzieżowego i rodzinnego).

4. Poradnie i specjaliści udzielający pomocy.

8. Kobiecość -męskość. Różnice i komplementarność

1. Płciowość jako wymiar biologiczny, psychiczny i kulturowy.

2. Modele kobiecości i męskości; wzorce płci.

3. Komplementarność płci, czyli o wzajemnym uzupełnianiu się i dopełnianiu

w sferach fizycznej, psychicznej, emocjonalnej i społecznej.

4. Urzeczywistnianie płciowości człowieka w intymnej sferze małżeństwa.

5. Proces przeobrażeń koncepcji męskości i kobiecości we współczesnej kulturze,

m.in. panujące stereotypy a role kobiet i mężczyzn.

9. Spotkania i rozstania /podział na grupy dziewcząt i chłopców/.

1. Miłość samego siebie, samoakceptacja.

2. Czekanie na miłość.

3. Zauroczenie, zakochanie, „miłość od pierwszego wejrzenia”.

4. Idealizacja partnera a prawda o drugim człowieku.

5. Etapy rozwoju miłości.

6. Znaki miłości.

7. Proces „odkochiwania

10. Radość dawania i otrzymywania, czyli natura miłości.

Natura miłości: zaangażowanie, altruizm, empatia.

2. Dawca jednocześnie biorcą, czyli o fenomenie miłości.

3. Trzy typy miłości:

• „pod warunkiem”,

• „z powodu”,

• miłość bezwarunkowa.

11. Kochać i być kochanym/kochaną.

1. Rodzaje miłości: epithumia, eros, storge, phileo, agape.

2. Miłość prawdziwa (dojrzała) – to znaczy jaka?

3. Cechy miłości małżeńskiej (prawdziwie ludzka, wierna i wyłączna, płodna).

12. Czekać-nie czekać?, czyli o inicjacji seksualnej /podział na grupy dziewcząt i chłopców/.

1. Dojrzałość biologiczna a psychiczna i społeczna nastolatka; zjawisko akceleracji.

2. Istota aktu seksualnego.

3. Motywy inicjacji seksualnej – fakty i mity.

4. Przedwczesna inicjacja seksualna a nietrwałość związków.

5. Konsekwencje biomedyczne, psychiczne i społeczne przedwczesnej inicjacji

seksualnej.

6. Współżycie seksualne a więź na płaszczyźnie emocjonalnej i duchowej; zobowiązania

psychiczne i moralne.

13. „NIE” dla presji seksualnej /podział na grupy dziewcząt i chłopców/.

1. Człowiek – istotą płciową w sferze popędowej, emocji, uczuć wyższych i w sferze

duchowej.

2. Przejawy płciowości człowieka: napięcia seksualne, podniecenie, działanie seksualne.

3. Seks a moralność; brak zgody na krzywdę.

4. Potrzeba kontroli rozumu, woli oraz wypracowanego systemu wartości, aby

drugi człowiek był traktowany podmiotowo, nie przedmiotowo.

5. „Szybkie numerki” i co dalej...

6. Moda na używki zamiast racjonalnego myślenia.

7. Umiejętność mówienia „NIE” w sytuacji presji seksualnej.

14. O integracji seksualnej, czyli seksualnej dojrzałości /podział na grupy dziewcząt i chłopców/.

1. Wypracowanie umiejętności kierowania własnymi pragnieniami erotycznymi

i seksualnymi – jako podstawowa potrzeba dojrzałej miłości.

2. Erotyzacja przekazów medialnych a rzeczywistość. Problem pornografii.

3. Integracja seksualna jako zjednoczenie sfery popędowej z emocjonalną (uczuciową),

intelektualną (poznawczą) oraz duchową (hierarchią wartości i wolitywną).

4. Zaangażowanie we własną integrację seksualną.

5. Etapy integracji seksualnej.

6. Wierność i zaufanie – podstawą prawdziwych i głębokich więzi w małżeństwie

i rodzinie.

Lp

Temat

Cele i treści zajęć

Uwagi

1

Wychowanie do  życia w rodzinie w nauczaniu szkolnym

1. Życie w małżeństwie, w którym są zaspokojone potrzeby:

a) miłości i afiliacji,

b) bezpieczeństwa i zaufania,

c) przyjaźni,

d) sukcesu i osiągnięć,

e) rozwoju i twórczości.

2. Komunikacja małżeńska – pełna i otwarta; komunikat „ja”.

3. Dialog – nastawienie pozytywne i negatywne; rodzaje dialogu.

4. Zagrożenia komunikacji małżeńskiej. 1. Definicja konfliktu

2. Aby miłość nie wygasła, czyli o sztuce rozwiązywania konfliktów.

1. . Przyczyny konfliktów i kryzysów.

3. Wpływ relacji w rodzinie macierzystej.

4. Relacje w małżeństwie i rodzinie.

5. Odmienność psychiczna.

6. Niewłaściwa komunikacja.

7. Sposoby rozwiązywania konfliktów i zapobieganie kryzysom.

3. Funkcje rodziny.

1. Rodzina – wspólnotą osób, która zaspokaja podstawowe potrzeby człowieka.

2. Funkcje rodziny:

a) prokreacyjna,

b) ekonomiczna,

c) socjalizacyjna,

d) opiekuńcza,

e) wychowawcza,

f) kulturowa,

g) religijna.

3. Rodziny dysfunkcyjne, w których jedna lub kilka funkcji nie jest realizowanych.

4. Jak być dobrym rodzicem, czyli o znaczeniu prawidłowych postaw rodzicielskich.

1. Dobrze wychować tzn. dać dziecku korzenie i skrzydła.

2. Prawidłowe postawy rodzicielskie:

a) akceptacji,

b) współdziałania z dzieckiem,

c) autonomii,

d) uznanie praw dziecka.

3. Nieprawidłowe postawy rodzicielskie:

a) odrzucenie,

b) postawa nadmiernie ochraniająca,

c) postawa nadmiernie wymagająca,

d) postawa niekonsekwentna.

4. Prawo dziecka do szacunku (J. Korczak).

Samotne rodzicielstwo – czy zawsze musi być trudne /podział na grupy dziewcząt i chłopców/.

1. Przyczyny powstawania rodzin niepełnych.

2. Jak zadbać o rozwój własny i dziecka?

3. Pułapki samotnego rodzica:

a) „emocje na huśtawce”,

b) przemieszanie ról,

c) trudna sytuacja materialna, „wszystko na mojej głowie”,

d) osamotnienie i zamknięcie,

e) triangulacja (rodzice wciągają dziecko do swoich konfliktów),

f) symbiotyczna relacja.

4. Pomoc dla samotnych rodziców (organizacje pozarządowe, wyznaniowe, preferencje ze strony państwa).

6. Pragnienie dziecka. Jak rozwiązać problem niepłodności?

1. Dziecko nieoczekiwane czyli nieplanowana ciąża. Sposoby szukania pomocy dla matki.

2. Brak dziecka, czyli bezdzietność.

3. Jak zaspokoić „głód posiadania” dziecka?

a) metoda in vitro,

b) naprotechnologia,

c) adopcja.

4. Polskie prawo o przysposobieniu (adopcji).

5. Rodziny zastępcze

7. Prawo do godnego życia-bez przemocy /podział na grupy dziewcząt i chłopców/.

1. Co mówią statystyki policyjne o przemocy?

2. Czym jest przemoc domowa?

3. Dlaczego przemoc zniewala?

4. Mity dotyczące przemocy.

5. Jak przemóc niemoc?

6. Jak rozpoznać osobę, która kocha dojrzale?

7. Gdzie szukać pomocy?

8. Poradnictwo młodzieżowe i rodzinne.

1. Poradnictwo – jako wsparcie człowieka w kryzysie i poszukiwanie optymalnych rozwiązań problemu życiowego.

2. Obszary poradnictwa.

3. Rodzaje poradnictwa.

4. Standardy poradnictwa instytucjonalnego.

9. Komercjalizacja ludzkiej seksualności. Pornografia /podział na grupy dziewcząt i chłopców/.

1. Pornografia jako fałszywe wyobrażenia więzi między kobietą a mężczyzną.

2. Współżycie seksualne – oderwane od miłości, małżeństwa i odpowiedzialności za drugą osobę.

3. Zjawisko banalizowania współżycia seksualnego.

4. Instrumentalne traktowanie drugiego człowieka, szczególnie kobiety.

5. Uzależnienie od pornografii.

10. Trudności życia małżeńskiego: alkoholizm, narkomania, sekty /podział na grupy dziewcząt i chłopców/.

1. Alkoholizm, który niszczy więzi rodzinne, prowadzi do przemocy i biedy materialnej:

a) manipulacje i szantaże uzależnionego,

b) cierpienia najbliższych,

c) przezwyciężanie problemów i sposoby pomocy,

d) abstynencja młodzieży, szczególnie pochodzącej z rodzin z problemem alkoholowym.

2. Narkotyki – śmiertelna pułapka

a) szybkie uzależnienie,

b) naiwność młodzieży,

c) zerwanie więzi rodzinnych,

d) narkomania a choroby i przestępczość,

e) konieczność terapii.

3. Sekty i zysk finansowy

a) „bombardowanie miłością”,

b) sposoby manipulacji,

c) obietnica szczęścia,

d) uwaga: znaki ostrzegawcze przed sektami,

e) sposoby uchronienia się przed sektami.

11. Rodzina i prawo.

1. Prawodawstwo wobec rodziny:

a) akty prawne regulujące funkcjonowanie rodziny,

b) podstawowe pojęcia dot. rodziny,

c) małżeństwo:

– zasady prawa małżeńskiego,

– zawarcie małżeństwa,

– formy zawarcia małżeństwa,

– skutki prawne zawarcia małżeństwa.

d) Rodzice – dzieci:

– władza rodzicielska

12. Gdy małżeństwo się rozpada /podział na grupy dziewcząt i chłopców/.

1. Separacja, czyli czasowe zawieszenie życia małżeńskiego.

2. Ostateczny rozpad życia małżeńskiego.

3. Rozwód i separacja w polskim prawie.

4. Polskie prawo a konkubinat.

5. Rozwód a dzieci.

6. Miłość i dojrzałość – gwarantami trwałości małżeństwa i rodziny.

13. Gdy nie wszyscy są zdrowi, czyli o niepełnosprawności w rodzinie.

1. Człowiek niepełnosprawny w rodzinie:

a) niepełnosprawność fizyczna,

b) niepełnosprawność psychiczna.

2. Obawy i lęki przed człowiekiem niepełnosprawnym.

3. Pomoc w rodzinie osobom chorym i niepełnosprawnym.

4. Zdrowy człowiek nie tylko dawcą, lecz również biorcą.

5. Organizacje państwowe, społeczne, wyznaniowe wspierające niepełnosprawnych.

6. Wolontariat potrzebny od zaraz.

14. Zmierzch dnia, czyli zakończenie życia.

1. Starzejące się społeczeństwo.

2. Człowiek sędziwy w rodzinie:

a) charakterystyka człowieka starszego,

b) postawa młodych wobec ludzi starszych i schorowanych.

3. Pożegnanie i śmierć.

4. Problem eutanazji.